تعیین اثرات ناشی از سد شاه قاسم یاسوج از دیدگاه روستاییان بهره بردار

با توجه به نقش حیاتی آب در تمامی ادوار زندگی بشر و گسترش روز افزون جمعیت، بحران کم آبی قابل پیش بینی بوده و کارشناسان را بر آن داشته تا با ارائه طرح ها و شیوه های مهار آب، تلفات آن را کاهش دهد. سالهاست که احداث سدها به عنوان مانعی در برابر حرکت آب و یکی از راهکارهای اساسی حفظ منابع آب به شمار رفته است. از طرفی سدها اثرات متفاوت اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی فراوانی را از خود بر جای می گذارند. این تحقیق با هدف بررسی تعیین اثرات ناشی از سد سازی از دیدگاه روستاییان بهره بردار از آب سد در یاسوج انجام گرفته است. روش تحقیق بصورت توصیفی - پیمایشی بوده و ابزار گرد اوری داده ها به دو شیوه اسنادی و میدانی بوده است. جامعه آماری این تحقیق را روستاییان چهار روستای سرابتاوه، موردراز سفلی، موردراز علیا و موردراز وسطی تشکیل داده اند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 192 نفر تعیین گردیده و با استفاده از روش انتساب متناسب سهم هر روستا از حجم نمونه مشخص گردید. برای تحلیل داده ها از نرم افزار spss استفاده گردیده است. نتایج حاصل از بررسی میانگین متغیرهای مختلف در بخش های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی از دیدگاه روستاییان نشان داد که بیشترین تاثیرات سد در بخش اقتصادی وکمترین تاثیرات در بخش زیست محیطی بوده است. همچنین نتایج نشان داد که سد باعث بهبود درآمد روستاییان، افزایش سطح زیرکشت منطقه، بهبود وضعیت اشتغال، تنوع در محصولات کشاورزی، افزایش تولیدات در منطقه، بهبود وضعیت توریستی منطقه، نادیده گرفتن نقش مشارکتی مردم دراحداث سد و عدم تغییردر گونه های گیاهی از دیدگاه روستاییان شده است. اما با توجه به مرور بر مطالعات گذشته و همچنین دیدگاه کارشناسان متخصص در این بخش به نظر می رسد که ذینفعان بالقوه آگاهی چندانی از معایب سدها ندارند که این مسئله بر نگرش آنان موثر می باشد که منجر به ایجاد مطالعه و تقاضا برای سدسازی می شود. کنکاش دلیل این موضوع نشان می دهد که روستاییان به موضعات توهم فراوانی آب و اثرات کوتاه مدت بیشتر توجه می کنند. این در حالی است که سدها در بلند مدت دارای اثرات منفی بسیاری می باشند.